Neden Eşitsizlik Bülteni?
Türkiye son 20 yılda hem ekonomik alanda hem de insani gelişmişlik seviyesinde önemli bir mesafe kaydetti. Ancak Türkiye haritasına yakından baktığımızda bu gelişmenin bütün bölgelerde benzer bir seyir izlemediğini görüyoruz. Örneğin, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 2017 yılında hazırlanan Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE) çalışmasında haritanın güneydoğusunun diğer bölgelerle dramatik farklar gösterdiğini fark ediyoruz. Bölgesel eşitsizliğe mercek tuttuğumuzda anlıyoruz ki bu eşitsizlik tesadüfi değil, yapısal ve sistematik olarak hemen her kategoride kendini gösteriyor.
İşte, Eşitsizlik Bülteni de bu eşitsizlikleri daha yakından görmek ve göstermek, böylece gerek kamuoyu nezdinde gerekse karar alıcılar nezdinde bir farkındalık oluşturmak amacıyla yola çıkıyor.
Eşitsizlik Nedir?
Eşitsizlik, refahın bireyler arasındaki dağılımındaki farklılıktır. Bu farklılık ne kadar fazlaysa eşitsizlik o kadar yüksektir. Ekonomik, sosyal, siyasi birçok boyutu olan eşitsizliğin kapsamı zamana ve mekâna göre de değişiklik göstermektedir.
Metodolojimiz
Eşitsizlik Bülteni, “Eşitsizlik Bölgesi” adını verdiği bir bölgeye odaklanıyor ve bu bölgeyi Türkiye’nin geri kalan illeriyle kıyaslıyor. Bu bölge, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2017 yılında hazırladığı Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE) çalışmasına göre 6. düzeyde yer alan şehirleri kapsıyor. Türkiye'deki Kürt nüfusun yoğun olduğu bu şehirlerin tamamı Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğu Bölgesinde yer alıyor.
Türkiye’de puanı en yüksek ilin 4+ puanla İstanbul olduğu SEGE çalışmasına göre 6. kademedeki illerin tamamının puanı sıfırın altında kalıyor. Şırnak -1,788 puanla bu listenin en sonunda yer alıyor. SEGE puanlarına göre her kademede puanı en yüksek olan illeri karşılaştırdığımızda 6. kademedeki durum daha çarpıcı bir şekilde görünüyor.
Eşitsizlik Bülteni, eşitsizliği gözleyebilmek adına ağırlıklı olarak TÜİK’in 2016 senesinde düzenlediği “İllerde Yaşam Endeksi” çalışmasında kullandığı göstergelere odaklanıyor. Bu göstergeler; konut, çalışma hayatı, gelir ve servet, sağlık, eğitim, çevre, güvenlik, sivil katılım, altyapı hizmetlerine erişim, sosyal yaşam ve yaşam memnuniyeti olarak listeleniyor. Bültende TÜİK verilerinin yanı sıra hem Türkiye’de hem de dünyada resmi ve bağımsız veri kuruluşları tarafından üretilmiş verilerden de faydalanıyoruz.
Son olarak; Eşitsizlik Bülteni KSC bünyesinde, bir grup araştırmacı ve sivil toplum gönüllüsü tarafından hazırlanıyor. Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı desteğiyle yayına başlayan bültendeki içeriklerin sorumluluğu tamamıyla içerik sahiplerine ait olup destekleyici kurumların görüşlerini yansıtmıyor.
